9. Sınıf Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi - Değerler ve Değerlerin Kaynağı - Konu Özeti - pdf

4.Ünite : Gençlik ve Değerler

1.Bölüm : Değerler ve Değerlerin Kaynağı

Bir toplumda veya toplumsal grupta bireylerin benimseyip uyguladıkları her türlü düşünce, davranış, kural ve kıymetlere değer denir. Değerler inanç, istek, tercih ve arzuları yansıtır ve bunlar kişi için bir hüküm içerir. Başka bir ifadeyle değer söz, tutum ve davranışlara iyi, kötü, güzel, çirkin, doğru, yanlış vb. şeklinde kıymet biçilmesi, hüküm ve yargıda bulunulmasıdır. Örneğin ‘Bu tablo çok güzeldir. Ticarette dürüst olmak önemlidir.’ gibi hüküm ve yargılar birer değer ifade eder. Değerler, insan davranışlarının şekillenmesine etki eder ve toplumun kendi varlık ve işleyişini devam ettirmesinde önemli bir araçtır.

Değerler genel olarak değişebilir ve değişmez değerler olarak sınıflandırılır. Değişebilir olanlarla; kişiye, topluma, cinsiyete, yaşa, eğitime, sosyal statüye göre değişebilen değerler anlaşılır. Örneğin düğün, cenaze vb. törenler toplumdan topluma değişebilir. Yine hangi kitabın, filmin veya eşyanın güzel olup olmadığı kişiye, cinsiyete, yaşa, eğitime ve sosyal statüye göre değişebilir. Değişmez yani nihai olanlarla ise adalet, sevgi, saygı, doğruluk, dürüstlük, özgürlük, eşitlik, kardeşlik, paylaşma ve yardımlaşma vb. değerler kastedilir. Bunlar üst değerlerdir. İçerikleri ve yüklendikleri olgu, olay ve nesneler farklı olabilmekle birlikte anlamları aynıdır. Örneğin ‘doğru’ değerinin anlamı her yerde aynıdır ancak neye ‘doğru’ denileceği farklılaşabilir. Bunlara kök değerler de denir. Dinin öğütlediği adalet, doğruluk, infak, kardeşlik, paylaşmak, yardımlaşmak, diğerkâmlık gibi değerler kök değerlerdir.

Değerler, doğdukları alanlara göre de ahlaki, sosyal, siyasi, ekonomik, estetik, teorik, millî ve dinî değerler şeklinde gruplandırılır. En genel anlamda iyi kötü denildiğinde ahlaki değerler; güzel çirkin denildiğinde estetik değerler; helal haram denildiğinde dinî değerler; vatan millet denildiğinde ise millî değerler anlaşılır. Aşağıdaki tablo böyle bir değer sınıflamasını göstermektedir.

Konu özetinin devamı için pdf dosyayı indirebilirsiniz.