12. Sınıf Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi - Tasavvufi Düşüncenin Ahlaki Boyutu - Konu Özeti - pdf

3.Ünite : İslam Düşüncesinde Tasavvufi Yorumlar

2.Bölüm : Tasavvufi Düşüncenin Ahlaki Boyutu

Kimilerine göre tasavvuf, süluk ilmidir. Süluk, hakikate ulaşma taliplisi olan birinin mürşit (yol gösteren) kişinin terbiyesinde yaptığı manevi yolculuğa denilmektedir. Tasavvuf ilminin konusu, talibin Hakk’a erme yeteneğini kazanmak için nefsini dünya kirlerinden arındırması, ahlakını düzeltmesi ve güzelleştirmesi; amacı da nefsini ve rabbini bilmesidir. Allah’a doğru seyrin sonu varsa da Allah’ta seyrin sonu yoktur. Tasavvufta nefsin kötülüklerden arındırılması, ahlâkın düzeltilmesi, ham insanın ‘insanıkâmil’ olması, yani düşünce ve davranışlarıyla olgun bir hâle gelmesi, temel bir meseledir. Bu nedenle ‘Tasavvuf, her güzel huyu benimsemek ve her kötü huydan sıyrılmaktır.’ denilmiştir.

Tasavvufa göre insandaki kötü huyların kaybolup iyi huyların yerleşmesi belirli bir düzen içinde gerçekleşir. Bunun için öncelikle gerekli olan, talibe yol yordam gösteren bir mürşidin olmasıdır. Tasavvufta mürşide ‘Şeyh’ denir. Şeyhler eğitim usullerine göre talim şeyhi, sohbet şeyhi ve süluk şeyhi gibi kısımlara ayrılır. Talim şeyhleri müritlere, ilmihal bilgileri gibi dinin zahiri emir ve yasaklarını öğretir; sohbet ve öğütlerle onların ahlaklarını düzeltmelerine yardımcı olur. Bu tür sohbetlerde nazar (şeyhin talebenin gözünün içine bakması) önemli görülmüştür. Terbiye şeyhi ise kendisine bağlanan müritleri, tıpkı bir anne-babanın çocuklarını, bir ustanın çıraklarını, bir öğretmenin öğrencilerini eğitmesi gibi yetiştirir. Eğitimi güzel yapan şeyhe kâmil şeyh (mürşid-i kâmil); bir şeyhte bulunması gereken şartları taşımadığı hâlde şeyhlik taslayanlara ise müteşayih (sahte şeyh) denilmiştir. Sufilere göre Hak’tan gelen feyiz Resûl-i Ekrem aracılığıyla velilere, onlar aracılığıyla insanlara ulaştığından müritlerin feyiz kaynağı şeyhlerdir.

Konu özetinin devamı için pdf dosyayı indirebilirsiniz.