Lise Sosyoloji - Sosyal Kontrol Ve Sosyal Sapma - Konu Özeti - pdf

2.Ünite : Birey ve Toplum

5.Bölüm : Sosyal Kontrol Ve Sosyal Sapma

Sosyal kontrolün olmadığı bir toplum yoktur. Her toplum sosyal kontrol mekanizmalarıyla sosyal sapma olarak nitelenen davranışları önleme ya da düzeltme çabasına girer.

2.5.1. SOSYAL KONTROL
Sosyal kontrol, toplumsal normlardan sapma davranışını önleme ya da düzeltme çabasıdır. Sosyal kontrolü sağlamanın en etkili aracı toplumsallaşmadır. Fakat toplumsallaşma her zaman arzu edildiği şekilde bireyin topluma sağlıklı uyumu ile sonuçlanmayabilir. Bu tür durumlarda sosyal kontrol için her toplum belli yaptırımlara sahiptir. Bu tür yaptırımlar sayesinde topluma uyan davranışlar ödüllendirilirken sosyal sapma davranışları cezalandırılır. Sosyal kontrol, formel (resmî) ve informel (resmî olmayan) olarak ikiye ayrılır. Formel sosyal kontrol, sapma davranışlarını önlemek ya da düzeltmek için kanun hâline getirilmiş kurallar ve kurumlaşmış kamu mekanizmalarıdır. İnformel sosyal kontrol, toplumun normlarına ve değerlerine uyum sağlamaya yönelik dolaylı ve resmî olmayan mekanizmalardır.

2.5.2. SOSYAL SAPMA
Sosyal sapma, toplumsal kuralların ihlal edilmesidir. Bir başka tanıma göre sosyal sapma çoğunluğun kararlarını etkileyen sosyal normlara uyumsuzluğunu ifade eder. Sosyal sapma çok geniş bir alanı kapsar ve toplumdan topluma da değişir. Bir toplumun ya da grubun sapma olarak gördüğü bir davranışı bir başka toplum ya da grup doğal görebilir. Örneğin gençler arasında flört, bir toplumda sapma olarak değerlendirilirken başka bir toplumda normal olarak değerlendirilebilir.

Konu özetinin devamı için pdf dosyayı indirebilirsiniz.